Samorządy stracą miliardy przez Polski Ład. Drastyczne spadki dochodów mogą doprowadzić gminy do bankructwa

Polski Ład mocno uderzy w samorządy. Samorządowcy w całym kraju obawiają się konsekwencji finansowych, które przyniosą rządowe pakiety rozwiązań legislacyjnych. Straty samorządów wynikające z utraty wpływów z podatku PIT mogą wynieść nawet 12 miliardów złotych. 

Potrzebne jest współdziałanie. Dlatego przez dwa dni w Katowicach samorządowcy z naszego regionu i innych części Polski pracowali nad wspólnym stanowiskiem, które konieczne jest do rozpoczęcia rozmów ze stroną rządową. To inicjatywa „Samorząd 3.0″.

 – I tu nie chodzi absolutnie o wynik sportowy  – mówił w czasie konferencji prasowej prezydent Rybnika Piotr Kuczera, przewodniczący Śląskiego Związku Gmin i Powiatów. – Chodzi o raczej o to, żeby samorządy miały okazję, po raz kolejny zresztą, wskazać na takie postulaty, które mogłyby poprawić funkcjonowanie  samorządu. 

Jak samorządy przyjęły powstanie specjalnego rządowego funduszu, który ma rozdzielać dotacje dla gmin, rekompensując straty? Wicepremier Jarosław Gowin zapewniał, że tym razem podział środków będzie transparentny i sprawiedliwy. Jednak doświadczenia samorządów  w tej mierze są zgoła odmienne. 

 – Powiem tak, mamy pewne doświadczenia i są one raczej smutne – dodaje prezydent Kuczera. 

W ramach Polskiego Ładu  planowane są zmiany w podatkach, obejmujące podwyżkę kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł oraz podniesienie drugiego progu podatkowego do 120 tys. zł (obecnie to 85,5 tys. zł). Zmieniają się także zasady liczenia składki zdrowotnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Planowana jest również ulga dla klasy średniej, a więc dla osób, które zarabiają między 6,6 tys. zł a 11 tys. zł miesięcznie. 

Skutkiem zmian podatkowych będzie spadek dochodów z PIT o ok 20-22 mld zł, z czego samorządy stracić mogą nawet 12 miliardów złotych.

To będzie prawdziwa katastrofa, alarmują samorządowcy. Wiele gmin może utracić płynność finansową. Przy tak drastycznych spadkach dochodów właściwie na nic nam nie wystarczy – mówił w czasie konferencji prasowej w Katowicach  Jacek Gursz, przewodniczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Wielkopolski oraz burmistrz Chodzieży. – Będziemy musieli się zastanawiać, czy nie zamykać szkół, czy nie rezygnować z biblioteki. W tej chwili sytuacja samorządów, spowodowana ruchami rządzących w ostatnich latach jest tak dramatyczna, że nie mamy na bieżące funkcjonowanie. 

Jedno jest pewne Polski Ład uderzy w samorządy, choć na razie nie do końca wiadomo ile stracą poszczególne miasta. Ta kwestia stoi jeszcze pod znakiem zapytania. Tak naprawdę Ministerstwo Finansów dało jedną wytyczną wskazującą, że samorządy w całej Polsce mogą stracić od  10 do 12 miliardów, ale z drugiej strony mogą zyskać poprzez koniunkturę gospodarczą. Pojawia się również pytanie jaką rolę będzie odgrywał podatek VAT, który dzisiaj w całości powraca do Warszawy. Samorządy nie mają w nim udziału. Stąd o precyzyjne dane na razie bardzo trudno, nie tylko w przypadku poszczególnych miast, ale i w skali kraju.

Fot. IKC 

Beata Plaza